Beta Testing the world!

Ίσως το αντιλήφθηκες, αναγνώστη μου. Σπάω τη σιωπή μου με αφορμή έναν θάνατο. Ο Leonard Nimoy πέθανε στις 27 Φλεβάρη σε ηλικία 83 ετών, από χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια. Γνωστός περισσότερο σαν Mr. Spock, από την τηλεοπτική σειρά Star Trek. Που αργότερα μας είπε ότι “δεν είναι ο Σποκ”, ως συγγραφέας του ομώνυμου βιβλίου, για να παραδεχτεί τελικά ότι “είναι ο Σποκ”, πάλι ως συγγραφέας ομώνυμου βιβλίου.

Πέθανε στο σπίτι του, προφανώς στο κρεββάτι του. Μάλλον καμία σχέση με τον δραματικό θάνατο στο κινηματογραφικό Star Trek 2: Wrath of Khan, όπου σώζει το Enterprise με αυτοθυσία, δεχόμενος ο ίδιος θανατηφόρο ακτινοβολία, σε μια σκηνή που ξαναείδα και δάκρυσα. Ένας θάνατος καθ’ όλα …φυσικός και όχι δραματικός. Αλλά ποιος θάνατος είναι αλήθεια μη-δραματικός; Ποιο τέλος είναι εύκολο, πόσο μάλλον όταν πρόκειται για το τέλος της ίδιας ζωής;

Από όλα τα πράγματα, ο θάνατος είναι αυτό που δεν μπορώ να δεχτώ. Το φυσικό τέλος της ζωής, η ανάγκη της ζωής να αφήσει χώρο σε νέα ζωή, η συνεχής κίνηση. Η διαλεκτική σύνθεση της ζωής, οδηγεί στην άρνηση της ύπαρξής της και καταλήγει στην σύνθεση του θανάτου. Του θανάτου που οδηγεί σε ένα νέο κύκλο. Και η φιλοσοφική προσέγγιση είναι καλή και τίμια, αλλά δεν σε γλιτώνει από το δύσκολο κομμάτι. Ο θάνατος είναι φυσικός, αλλά πώς είναι φυσικό το γεγονός ότι δεν θα τον ξαναδούν αυτοί που μένουν πίσω; Και ναι, στις κηδείες δεν κλαίμε για αυτούς που έφυγαν, κλαίμε για μας.

Πράγμα φυσικό. Το λες και το ξαναλές. Αλλά ο άνθρωπος δεν είναι φύση. Είναι η άρνηση της φύσης. Κι αναρωτιέμαι αν θα καταφέρει ο άνθρωπος να ξεπεράσει τον θάνατο, να τον ακυρώσει, να μην έχει ανάγκη το θάνατο. Όχι στην μεταφυσική του προέκταση, όπως αποτυπώνεται στην κάθε θρησκεία, για Βαλχάλες, Παράδεισους ή μετεμψυχώσεις, αλλά εδώ, στο υπαρκτό Σύμπαν. Και είμαι σίγουρος ότι κάποια μέρα, αυτό θα συμβεί. Όταν η λέξη άνθρωπος δεν θα σημαίνει έναν ζωντανό οργανισμό, ένα άτομο, αλλά όταν η εξέλιξη του είδους θα μας έχει οδηγήσει στην άρνηση των υλικών νόμων που παρατηρούμε. Διότι μέσα στο Σύμπαν βρίσκουμε (ή εκτιμούμε ότι υπάρχουν) τα πιο παράδοξα πράγματα, ένα φωτόνιο που πάει σε δυο σημεία ταυτόχρονα, ή δυο σωματίδια που βρίσκονται σε εναγκαλισμό χωρίς εξωτερική επίδραση. Εκατομμύρια έτη φωτός που έρχονται κοντά με ένα βρόχο, ή κίνηση χωρίς κίνηση (όπως οι Warp Engines του Star Trek). Και μόνο η αρχή διατήρησης της ενέργειας φαίνεται πως πρέπει να ισχύει, αλλά όπως λέει κι ο Heinlein στα Παιδιά του Μαθουσάλα, “γιατί πρέπει να ισχύει”;

Είναι παράξενο να συνδέεσαι με ανθρώπους που δεν συναντήθηκες ποτέ, που δεν ξέρεις πώς ήταν η ζωή τους πραγματικά, πέρα από την αποτύπωση ενός ρόλου. Και τελικά συνδέεσαι με τον ρόλο, ή με το πρόσωπο; Μάλλον και με τα δύο, αφού ο ηθοποιός πάντα φιλτράρει τον ρόλο μέσα από τη δική του εμπειρία, βάζει στον χαρακτήρα δικά του κομμάτια. Κι εμείς φιλτράρουμε τον θάνατο του άλλου μέσα από τη δική μας σύνδεση μαζί του. Αναρωτιόμαστε για τον εαυτό μας. Όπως πάντα.

Κι ο θάνατος θα έρχεται πάντα ( ; ) την κατάλληλη ή τη χειρότερη στιγμή, για να μας θυμίζει ότι κάποια ώρα θα έρθει και μας η σειρά μας να περάσουμε στην ανυπαρξία. Φυσικά δεν επιλέγονται οι στιγμές για να είναι κατάλληλες ή χειρότερες. Τις εκλαμβάνουμε ως τέτοιες, φιλτράροντάς τες μέσα από τα προσωπικά μας βιώματα και καταστάσεις.

—-

Ο Σποκ ήταν ο πρώτος χαρακτήρας στο Star Trek που δεν διέθετε συναισθήματα. Ή μάλλον, σωστότερα, η κουλτούρα της φυλής του υποδείκνυε τον ολοκληρωτικό έλεγχο και εκμηδενισμό των συναισθημάτων, τα οποία δίνουν τη θέση τους στη λογική. Στο ίδιο πνεύμα κινήθηκαν αργότερα ο Data, ο Doctor και η Seven of Nine. Κι αν ο Σποκ έβρισκε “fascinating” τους ανθρώπους, ο Data, ο Doctor και η Seven of Nine προσπαθούσαν να καταλάβουν πώς είναι να είσαι άνθρωπος. Κι αυτή η διαλεκτική υπάρχει παντού. Λογική-συναίσθημα, θάνατος-ζωή, άνθρωπος-φύση. Και τελικά, το ζήτημα μ’ αυτούς τους χαρακτήρες είναι ότι αντιλαμβανόμαστε το τι μας κάνει ανθρώπους, μέσα από τα χαρακτηριστικά που λείπουν από τους μη-ανθρώπους.

—-

“Of all the souls I have encountered in my travels, his was the most… human.”

-Πλοίαρχος James T. Kirk, για τον Spock.